فولاد سبز چیست و چرا جهان به آن نیاز دارد؟
صنعت فولاد، با تولید بیشترین حجم دیاکسید کربن در میان صنایع سنگین، حدود ۸ درصد از کل انتشار جهانی CO2 را به خود اختصاص میدهد. تلاشها برای جایگزینی کورههای زغالسنگی با فناوریهای پیشرفتهتر، مانند کورههای برقی یا مبتنی بر هیدروژن، در جریان است. اما تولید فولاد سبز، با وجود مزایای زیستمحیطی، فرآیندی پرهزینه است و برای دستیابی به اهداف جهانی کاهش انتشار کربن، باید سرعت گسترش این فناوری بهشدت افزایش یابد.
در دنیایی که کشورها بهدنبال توسعه شهرها و زیرساختهای خود هستند، فولاد همچنان مادهای کلیدی و حیاتی باقی میماند. این فلز پراستفاده در همهچیز، از خودروها و هواپیماها گرفته تا لوازم خانگی، نقشی اساسی ایفا میکند. با این حال، به دلیل تلاشهای جهانی برای کاهش انتشار کربن و رسیدن به اهداف جاهطلبانه خالص صفر، تولید فولاد در مرکز توجه قرار گرفته است. امروزه، حدود ۷۵ درصد فولاد جهان هنوز از طریق کورههای بلند زغالسنگ تولید میشود که مقادیر زیادی CO2 به جو منتقل میکنند.
افزون بر این، فرآیند تولید فولاد به انرژی بسیار زیادی برای گرمایش کورهها تا دمای بیش از ۱۰۰۰ درجه سانتیگراد نیاز دارد. این امر باعث شده تا تولید فولاد به یکی از بزرگترین منابع انتشار CO2 تبدیل شود. بنابراین، تغییرات بنیادی در این صنعت برای مقابله با بحران تغییرات اقلیمی ضروری است.
به گفته آژانس بینالمللی انرژی (IEA)، برای تحقق اهداف اقلیمی جهان، انتشار گازهای گلخانهای باید تا سال ۲۰۵۰ حداقل ۵۰ درصد کاهش یابد و سپس این روند کاهشی ادامه یابد. اما چگونه میتوان به این هدف بلندپروازانه دست یافت؟ بسیاری از کارشناسان معتقدند که فولاد سبز، بهعنوان یک راهحل نوین و پایدار، میتواند کلید حل این معضل جهانی باشد.
فولاد سبز چیست؟
فولاد سبز به تولید فولاد بدون استفاده از سوختهای فسیلی اطلاق میشود. این فناوری نوین هدف دارد تا ردپای کربنی ناشی از صنعت فولاد را به حداقل برساند و به پایداری محیطزیست کمک کند. یکی از راهحلهای کلیدی برای تحقق این هدف، استفاده از هیدروژن سبز است. هیدروژن سبز، زمانی که میسوزد، تنها آب تولید میکند و اگر از طریق الکترولیز با استفاده از آب و برق تجدیدپذیر تولید شود، کاملاً بدون انتشار CO2 است. به گفته گروه صنایع سنگین میتسوبیشی (MHI)، این نوع هیدروژن میتواند جایگزین پاکی برای سوختهای فسیلی باشد. همچنین، هیدروژنی که با سوختهای فسیلی و فناوریهای جذب و ذخیرهسازی کربن (CCUS) تولید میشود، بهعنوان هیدروژن آبی شناخته شده و میتواند کربن کمتری منتشر کند.
علاوه بر هیدروژن سبز، کورههای قوس الکتریکی نیز بهعنوان جایگزینی برای کورههای سنتی مورد استفاده قرار میگیرند. این کورهها به کاهش استفاده از زغالسنگ کمک میکنند، اما برای تولید فولاد سبز به انرژی تجدیدپذیر وابستهاند. اگرچه این فناوری به تدریج گسترش یافته است، اما تا زمانی که انرژی مورد نیاز آن بهطور کامل از منابع پاک تامین نشود، فولاد تولید شده همیشه کاملاً سبز نخواهد بود. استفاده از این روشها، گامی حیاتی برای حرکت به سوی صنعتی پایدارتر و دوستدار محیطزیست است.
چرا همه فولادها نمیتوانند سبز باشند؟
در حالی که بسیاری از بزرگترین تولیدکنندگان فولاد جهان در حال برنامهریزی برای کاهش ردپای کربن خود با استفاده از کورههای الکتریکی هستند، موانع قابلتوجهی بر سر راه تحقق این هدف وجود دارد.
به گزارش سازمان غیرانتفاعی Global Energy Monitor، تغییر از کورههای بلند سنتی به کورههای قوس الکتریکی یک چالش جدی است و روند کربنزدایی را بهشدت کند میکند. طبق این گزارش، در حال حاضر تنها ۳۱ درصد از ظرفیت جهانی فولادسازی از کورههای الکتریکی بهره میبرد، و این رقم برای ظرفیت در حال ساخت به ۲۸ درصد کاهش یافته است. نویسنده این گزارش تأکید میکند: «برای دستیابی به اهداف اقلیمی، باید سرمایهگذاری در کورههای بلند مبتنی بر زغالسنگ متوقف شود و استفاده از کورههای قوس الکتریکی با سرعت بیشتری گسترش یابد.»
علاوه بر این، فناوری هیدروژن نیز با موانع جدی روبهرو است. یکی از مدیران فناوری گروه صنایع سنگین میتسوبیشی (MHI) بیان میکند: «دسترسی آسان به هیدروژن کمکربن، عامل حیاتی در تحقق فولاد سبز است.» برای افزایش مقیاس این فناوری، به مقادیر قابلتوجهی هیدروژن سبز یا آبی نیاز است که تامین آن همچنان یک چالش بزرگ به شمار میرود.
در نهایت، دستیابی به فولاد سبز مستلزم سرمایهگذاری گسترده، گسترش فناوریهای پاک و ایجاد زیرساختهای جدید است، که این فرآیند در بسیاری از نقاط جهان به کندی پیش میرود.
هزینه فولاد سبز چقدر است؟
تولید فولاد سبز به سرمایهگذاری عظیمی در زیرساختها و فناوریهای نوین نیاز دارد. تولید هیدروژن پاک در مقیاس بزرگ، یکی از پایههای اصلی این فرآیند است که به میلیاردها دلار سرمایهگذاری در تولید برق تجدیدپذیر وابسته است. با این حال، این مسیر بخشی از برنامههای بلندپروازانه اتحادیه اروپا برای دستیابی به انتشار خالص صفر تا سال ۲۰۵۰ است. طرح REPowerEU هدفگذاری کرده تا استفاده از هیدروژن تجدیدپذیر را تا سال ۲۰۳۰ بهطور قابلتوجهی افزایش دهد.
آرسلور میتال، بزرگترین تولیدکننده فولاد اروپا، در گفتگو با فایننشال تایمز اعلام کرده است که کربنزدایی فعالیتهای این شرکت مطابق با اهداف اتحادیه اروپا ممکن است تا ۴۰ میلیارد دلار هزینه داشته باشد.
چین نیز بهعنوان بزرگترین تولیدکننده فولاد جهان، متعهد شده است تا سال ۲۰۶۰ به انتشار صفر کربن دست یابد. این هدف نیازمند کاهش چشمگیر انتشار گازهای گلخانهای از کارخانههای فولاد این کشور است که مسئول یکسوم کل آلودگی CO2 چین هستند. با توجه به اینکه چین نیمی از تولید فولاد جهان را بر عهده دارد، اجرای این تعهد، تحولی عظیم در صنعت جهانی فولاد خواهد بود.
این هزینههای سنگین نشاندهنده ضرورت همکاری بینالمللی، سرمایهگذاریهای کلان و تسریع در نوآوریهای فناوری برای حرکت به سمت آیندهای پایدار است.
مسیر دستیابی به خالص صفر (Net-Zero)
گزارش اخیر آژانس بینالمللی انرژی (IEA) نشان میدهد که با اجرای سیاستهای مناسب در پنج سال آینده، اقتصادهای پیشرفته گروه G7 میتوانند به هدف بلندپروازانه عدم انتشار کربن دست یابند. این گزارش تأکید دارد که این کشورها باید فناوریهای موقتی را که میتوانند به طور قابلتوجهی انتشار گازهای گلخانهای را کاهش دهند، حتی اگر بهطور کامل انتشار صفر نباشند، به رسمیت بشناسند.
رابرت هابک، وزیر اقتصاد و اقدام اقلیمی آلمان، در این باره گفت: «این دهه برای تعیین مسیر خنثیسازی کربن کلیدی است. بهویژه در بخشهایی مانند فولاد و سیمان که انتشار گازهای گلخانهای در آنها زیاد است اما کاهش آن دشوار، باید بهطور بنیادی روشهای تولید را تغییر دهیم.»
یکی از ابتکارات جهانی برجسته در این مسیر، ائتلاف اولین محرکان (First Movers Coalition) است که تحت حمایت مجمع جهانی اقتصاد فعالیت میکند. این ائتلاف که در نشست سالانه داووس گسترش یافت، اکنون شامل ۵۵ شرکت و ۹ کشور است. اعضای آن متعهد شدهاند که درصد مشخصی از مواد صنعتی و نیازهای حملونقل خود را از تأمینکنندگانی تهیه کنند که از راهحلهای نزدیک به صفر یا صفر برای انتشار کربن استفاده میکنند.
این رویکرد، نشاندهنده تعهد بینالمللی برای کربنزدایی در بخشهای صنعتی حیاتی است و نقشی اساسی در تحقق اهداف جهانی برای مقابله با تغییرات اقلیمی ایفا میکند.
تأثیر فولاد سبز بر تولید ورق فولادی
تغییرات در روشهای تولید فولاد به طور مستقیم بر تولید ورق فولادی نیز تأثیر میگذارد. انواع ورقهای فولادی مانند ورق گالوانیزه، ورق رنگی، ورق روغنی، و ورق سرد که در صنایع مختلف استفاده میشوند، میتوانند با فناوریهای سبز و با ردپای کربن کمتر تولید شوند.
ورقهای فولادی پایدارتر برای صنایع ساختمانی و صنعتی
استفاده از فولاد سبز در تولید ورقهای فولادی میتواند این محصولات را برای پروژههای ساختمانی سبز و صنعتی سازگار با محیطزیست مناسبتر کند. بهعنوان مثال، ورق گالوانیزه تولید شده با کورههای قوس الکتریکی گزینهای ایدهآل برای سازههای مقاوم در برابر زنگزدگی و با اثر زیستمحیطی کمتر خواهد بود.
چالشهای هزینهای در تولید ورق فولادی سبز
تولید ورقهای فولادی با استفاده از فولاد سبز گرچه هزینهبر است، اما با کاهش آسیبهای زیستمحیطی و ارائه محصولات پایدارتر، در بلندمدت به تقویت جایگاه این محصولات در بازار جهانی کمک میکند. برای اطلاع از قیمت ورق آهن با کارشناسان همراه فلز در ارتباط باشید.
پاسخ به تقاضای بازار جهانی
بازار جهانی به سمت استفاده از مواد اولیه پایدارتر حرکت میکند. تولید ورقهای فولادی با فناوریهای نوین مانند هیدروژن سبز، میتواند نیاز این بازار را پاسخ داده و به کاهش انتشار کربن کمک کند.
با تمرکز بر تولید فولاد سبز، نه تنها میتوان انتشار کربن را کاهش داد، بلکه محصولاتی مانند ورقهای فولادی میتوانند نقشی کلیدی در توسعه پایدار ایفا کنند. این مسیر نهتنها برای صنعت فولاد بلکه برای مقابله با تغییرات اقلیمی در سطح جهانی حیاتی است.
جمعبندی
فولاد سبز بهعنوان یکی از راهکارهای کلیدی برای کاهش انتشار کربن در صنعتی که مسئول حدود ۸ درصد از انتشار جهانی CO2 است، اهمیت ویژهای دارد. با استفاده از فناوریهایی مانند هیدروژن سبز و کورههای قوس الکتریکی، تلاشهایی برای کربنزدایی این صنعت در جریان است. با این حال، موانع زیادی از جمله هزینههای سنگین، دسترسی محدود به هیدروژن کمکربن، و نیاز به سرمایهگذاریهای عظیم در تولید انرژی تجدیدپذیر وجود دارد.
کشورهایی مانند چین و اتحادیه اروپا برنامههای جامعی برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای از صنعت فولاد ارائه کردهاند، اما تحقق این اهداف به سرمایهگذاریهای چندین میلیارد دلاری نیاز دارد. در همین راستا، ائتلافهایی مانند اولین محرکان و حمایتهای دولتهای گروه G7 نقش مهمی در تسریع انتقال به سمت تولید فولاد با انتشار نزدیک به صفر ایفا میکنند.
برای دستیابی به اهداف خالص صفر (Net-Zero)، تغییرات اساسی در روشهای تولید، توسعه فناوریهای نوآورانه و همکاریهای بینالمللی ضروری است. این مسیر نهتنها برای صنعت فولاد بلکه برای مقابله با تغییرات اقلیمی در سطح جهانی حیاتی است.
دیدگاهها
در حال بارگذاری دیدگاهها...