ورق اسیدشویی چیست؟ آشنایی با ورق اسیدشور

افرادی که در صنایع مختلف فعال هستند می‌دانند که فولاد، آهن آلات و فلزات اگر به نحوی که امروزه در دسترس ماست نباشد، چرخ هیچ صنعتی نمی‌چرخد و به قطع یقین ما در تمامی نقاط زندگیمان دچار سختی و مشقت خواهیم شد. در این مطلب از همراه فلز ما قصد داریم به طور کامل درباره‌ی ورق اسیدشویی با شما صحبت کنیم، پس اگر می‌خواهید بدانید که ورق اسیدشویی چیست؟ به چه نوع ورقی ورق اسیدشور می‌گویند؟ حتما این مطلب را تا انتها دنبال کنید.

ورق اسیدشویی چیست؟ 

ورق اسیدشویی؛ ورقی است که طی فرایند اسیدشویی از ورق سیاه به دست می‌آید، در این فرایند اکسیدها و آلودگی‌های سطح ورق حذف شده و ورقی که به دست می‌آید دارای سطحی صیقلی، شفاف و تمیز است، این ورق به نام ورق اسیدشور یا ورق اسیدشویی هم شناخته می‌شود. این ورق‌ها به صورت رول، شیت و ورق تخت با ابعاد متفاوت در بازار موجود هستند، برخی از این ابعاد مانند ورق‌های رولی ثابت و برخی دیگر مانند ورق‌های برشی، ابعاد متغیری دارند. 

با توجه به این نکته که ورق سیاه طی فرایند نورد گرم به دست می‌آید یک لایه پوسته‌ی اکسیدی و آلودگی در سطح آن به وجود می‌آید و از آنجا که برای تهیه ورق روغنی یا ورق رنگی، باید سطح آن کاملا صیقلی باشد با اسیدشویی ناخالصی‌های سطح ورق حذف می‌شود. سوالاتی که اینجا به وجود می‌آید این است که اسیدشویی چیست؟ چه ماهیتی دارد؟ که در ادامه با همه آن‌ها آشنا خواهید شد.

اسیدشویی چیست و چه ماهیتی دارد؟ 

اسیدشویی در واقع به انجام یک سری عملیات پیوسته می‌گویند که بر روی ورق‌هایی که به روش نورد گرم تولید شده‌اند انجام می‌شود، در این روش برای اینکه بتوانند سطح ورق را خالص و یکدست نمایند و تمام زوائد آن را برطرف کنند عمل اسیدشویی را انجام می‌دهند، که در نهایت کیفیت بالاتری از ورق‌های نورد گرم داشته باشند. 

هدف اصلیِ اسیدشویی ورق‌ها این است که بتوانند سطحی صاف و در نتیجه صیقلی‌تری برای ورق ایجاد نمایند تا به افزایش کاربردش در صنعت کمک شود. برای تهیه ورق اسیدشویی، پوسته روی ورق سیاه طی فرایند اسیدشویی برداشته شده و به دلیل حذف اکسیدها و آلودگی‌ها دارای سطحی شفاف، درخشان و براق است، به همین دلیلی این ورق نسبت به ورق سیاه با کیفیت‌تر و گران‌تر است. 

آیا اسیدشویی ورق‌ها آنها را تا آخر عمر بیمه می‌کند؟ 

همانطور که در بالا اشاره کردیم، اسیدشویی ورق می‌تواند کیفیت آن را بالا ببرد اما این موضوع بدین معنی نیست که تا ابد این ورق از خراشیدگی یا زنگ زدگی در امان است، در واقع اگر از ورق اسیدشور مراقبت‌های صحیحی به عمل نیاید و در مکانهای پر رطوبت و نمناک از آنها استفاده شود، کم کم دچار اکسیداسیون و آسیب خواهد شد. 

پیشگیری از اکسیداسیون پس از اسید شویی

بعد از اسیدشویی در صورتی که ورق در تماس با هوا قرار بگیرد مجددا اکسیداسیون اتفاق افتاده و سطح آن آسیب می‌بیند، جهت جلوگیری از اکسیدشدن مجدد سطح ورق بعد از فرایند اسیدشویی، لازم است سطح ورق به وسیله یک لایه نازک از روغن معدنی به صورت عالی و بهینه روغنکاری شده و بعد از روغنکاری ورق‌ها کلاف شوند. 

 

اسیدشویی ورق با کدام اسید مناسب است؟ 

همانطور که از نام این فرآیند پیداست، طی فرایند اسیدشویی لازم است از یک اسید متناسب با این کار استفاده شود تا علاوه بر این که بنیان ورق از بین نرود، سطح آن همگن و هماهنگ شود، سولفوریک اسید و هیدروکلریک اسید از پرکاربردترین اسیدها هستند، اما امروزه به دلیل قیمت مناسب، تمیزتر نمودن ورق ، ایجاد فرسایش کمتر، نگهداری از نهاد ورق و کارایی بالاتر اغلب از هیدروکلریک اسید استفاده می‌کنند و تقریبا می‌توان گفت سولفوریک اسید استفاده‌ی کمتری دارد و حتی برخی از کارشناسان معتقدند که از دایره‌ی مصرف در حال خارج شدن است. 

می‌دانیم که شاید شما هم در این بازار گهگاه با فرایند خرید ورق‌های اسیدشویی برخورد کرده باشید و با معضل قیمت‌های عجیب و غریب و کمیاب بودن بعضی از انواع این ورق‌ها دست به گریبان شده باشید، اما خبر خوب این است که ما در وب سایت همراه فلز کار را برایتان آسان نموده‌ایم و خریدی راحت و با کیفیت را برایتان فراهم کرده‌ایم، کافیست روی لینک کلیک کنید و با کارشناسان ما در ارتباط باشید تا بدانید قیمت ورق اسید شویی به چه صورت است. 

حساسیت‌های اسیدشویی 

اسیدشویی فلزات امری بسیار خطیر و حساس است که اگر ذره‌ای در انجام فرآیندش تغییری صورت بگیرد ممکن است فولاد و ورق را دچار صدماتی مانند خوردگی و ضایع شدن نماید، علاوه بر این برای مهار اسیدها پس از استفاده و دفع آنها نیاز است که نکات ایمنی فراوانی رعایت شود و در انتها باید به این موضوع اشاره کنیم که یکی از بخش‌های مهم صنعت اسیدشویی بستگی زیادی به آب دارد. آبهایی که در انتها برای شستشوی اسید روی ورق‌ها ریخته می‌شوند، مقدار زیادی هدر رفت انرژی دارند که فعالان محیط زیست اغلب با آن به مخالفت می‌پردازند. 

دلایل اسیدشویی ورق سیاه چیست؟

به دو دلیل اصلی ورق نورد گرم را با اسید شستشو می‌دهند:  

1.  پوسته زدایی و بهبود کیفیت سطح ورق: از آنجا که سطح ورق‌های سیاه یا گرم، طی مراحل تولید دچار آلودگی و لایه‌های اکسیدی می‌شوند، بسیار ناهمگون و غیریکنواخت هستند. با اسیدشویی، سطح ورق پوسته‌زدایی شده و از لحاظ ظاهری بهبود می‌یابد. ورق‌هایی که قرار است بعد از اسیدشویی وارد بازار شوند، به این دلیل اسیدشویی می‌شوند. به همین خاطر، قیمت ورق سیاه پس از این فرآیند معمولاً به دلیل افزایش کیفیت و ظاهر بهتر آن تغییر می‌کند.
2. آماده سازی ورق سیاه برای تولید ورق نورد سرد: تمامی ورق‌هایی که قرار است طی فرایند نورد سرد از دروازه‌ی غلتکی عبور کنند، لازم است که اسیدشویی شوند زیرا سطوح ناهموار و ناهمگون ورق‌های نورد گرم می‌تواند به این غلتک‌ها آسیب‌های جدی وارد نماید و تلرانس آنها را به هم بزند. 

کاربرد ورق اسیدشویی چیست؟

حتما شما هم می‌دانید که انواع ورق‌ها کاربردهای فراوانی در صنعت دارند و هر کدام از آنها می‌توانند نقش بسیار مهمی در صنایع مختلف ایفا نمایند، ورق‌های اسیدشویی که مانند آینه صاف و به دور از هر نوع ناهماهنگی هستند در بخش‌های مختلفی قابل استفاده اند که در زیر به برخی از آنها اشاره می‌کنیم:  

1. ساخت لوله و پروفیل 
2. صنعت ساخت خودرو 
3. صنعت ساختمان 
4. صنایع ساخت مخازن 
5. ساخت محصولات گالوانیزه 
6. ساخت مخازن گازی و پرفشار

نحوه اسیدشویی ورق چگونه است؟

اسیدشویی ورق ها مراحلی بسیار حساس و دقیق لازم دارد که اگر ذره ای اختلال در این مراحل شکل بگیرد، ممکن است ورق آسیب ببیند. در این بخش به تفضیل درباره ی روند اسیدشویی با شما صحبت خواهیم کرد.

1. از بین بردن ناهمگونی سطح

اولین مرحله ای که لازم است سطح را برای اسیدشویی آماده کنند، این است که تمام زوائد و در اصطلاح پوسته های ورق را بگیرند. ورق های فولادی به وسیله ی غلتک های پرفشار سطحشان در این مرحله صاف می گردد و ناهمواری های عظیمشان گرفته می شود.

2. وصل نمودن ورق ها

در این بخش ورق هایی که در مرحله ی قبلی از حالتی رولی درآمدند و کاملا صاف و تخت شدند را باید به هم متصل کنند. اتصال ورق ها به یکدیگر به وسیله تجهیزات و ماشین های مربوط به اینکار انجام می شود و در انتها به وسیله ی جوشکاری های عظیم، متحد شدن ورق ها را شاهد خواهیم بود…

3. ریزه کاری ها!

در این بخش باید تمام زوائد ریز مربوط به ورق ها از یکدیگر جدا گردند و در غلتک ها قرار داده شوند. این پوسته ها که در عین حال کوچک و ظریف هستند، خودشان حکایتی دارند که اگر آنها در این مرحله از بین نرود، در مراحل نورد سرد ممکن است غلتک ها را دچار آسیب های جدی نمایند. یکی دیگر از وظایف این بخش این است که قسمت های جوشکاری شده نیز صاف خواهند شد

4. وان اسیدشویی

حمام رفتن های کودکی هایمان را یادتان می آید؟ آنقدر کیسه و سنگ پا می زدند که رنگ خودمان هم می رفت! اسید شویی هم مانند همان است. این مرحله که به قطع می توان گفت اصلی ترین بخش روند اسیدشویی می باشد به این صورت است که در این مرحله ورق ها را وارد وان اسیدشویی می کنند و در واقع ورق ها درون مخازن اسید هیدروکلریدریک قرار می گیرند. پس از اینکه به میزان دقیقی ورق های فولادی در این وان ها بودند، آنها به طور اتوماتیک از این قسمت خارج می شوند و در مرحله ی آبکشی به وسیله ی دستگاه های پرفشار، ورق را می شویند. حالا ما یک ورق صاف و صیقلی اسیدشویی شده داریم!

5. برشکاری

در این قسمت، ورق های اسیدشویی شده را یک اندازه می کنند و برش زدنشان علاوه بر اینکه ابعاد نهایی آنها را مشخص می کند، باعث می شود بخش های اضافی طولی و عرضی آن نیز گرفته شود.

6. بررسی و تایید نهایی

به وسیله ی تجهیزاتی که در زمینه ی بررسی ورق های اسیدشویی انجام می شود، با استفاده از اشعه ی ایکس هم¬سطحی و صافی دقیق ورق ها مورد اندازه گیری قرار می گیرد و پس از آن ورق ها آماده ی رول شدن هستند.

7. رول کردن

در این بخش ورق ها باید کاملا محافظت شوند تا از آسیب و زنگ زدگی به دور بمانند. از این جهت است که تمام ورق های اسیدشویی شده روغن کاری می شوند تا رطوبت درمیانشان نفوذ نکند. پس از آن به وسیله ی دستگاه های عظیم الجثه و قیچی های هیدرولیکی بزرگ رول می شوند و آماده ی ارائه به بازار هستند.

با روش‌های مختلف اسیدشویی ورق آشنا شوید

پس از اینکه در مورد فرآیند اسیدشویی دانستید، بهتر است بدانید که روش‌های مختلفی برای اسیدشویی فولاد وجود دارد که هرکدام از آنها در نهایت به صاف و صیقلی شدن ورق کمک می‌کند، اما اینکه برای کدام نوع ورق چه روشی را بکار ببندیم نکته ای است که با توجه به جنس فولاد به کار رفته در ورق، باید آن را مد نظر قرار دهیم.

روش بازگردشی

این روش برای پروفیل هایی مناسب است که لوله ای شکل هستند و به صورت ورق تخت نمی باشند. در این روش باید اسید را از میان لوله ها عبور داد تا سطح داخلی آن به طور کامل صیقلی شود. 

روش ساکن

این روش از جمله ی آسان ترین روش های اسیدشویی ورق‌های فولادی می‌باشد، در طی این فرآیند ورق ثابت است و اسید در حرکت. در صنایع مربوط به آبکاری و مواردی از این دست از روش ساکن استفاده می کنند. 

روش غوطه وری

همانطور که از نام این روش پیداست، ورق در مخزن اسید کاملا غوطه‌ور می شود تا تمام اجزا آن یکنواخت شود. این روش از جمله‌ی محبوب‌ترین و پرکاربردترین روش‌های اسیدشویی است. 

روش دسته ای

ورق‌های فولادی در این روش به صورت گروهی وارد محلول اسیدی می‌شوند و محبوبیت این روش به خاطر تعداد بالای اسید شویی در هر پارت است. 

روش اسپری و افشانه‌ای

این روش بسیار روش دقیقی است زیرا توسط دستگاه انجام نمی‌شود، بلکه شخصی که متخصص در این کار است باید آن را انجام دهد، اگر این روش طی فرآیند منظم و دقیق و با رعایت نکات ایمنی باشد، می تواند جز دسته روش‌های محبوب اسید شویی قرار بگیرد.

استانداردهای ورق اسیدشویی

هر ورق اسیدشویی شده استاندارد مخصوص به خود را دارد که با توجه به کاربردی که برای آن می توان متصور شد، طبق همان به استاندارد مورد نظر می رسد.

استاندارد ضخامت ورق‌ اسیدشویی

ورق‌های اسیدشویی در ضخامت‌های 1.5 تا 6 میلی‌متر، به صورت‌های رول، شیت یا ورق تخت در بازار موجود هستند که ابعاد آنها نیز متفاوت است، برخی از این ابعاد مانند ورق‌های رولی ثابت هستند و برخی دیگر مانند ورق‌های برشی، ابعاد متغیر دارند، ابعاد فیزیکی رول ها در دو عرض 100 و 125 سانتی متر تولید می شوند.

• استاندارد ورق‌هایی که در تولید لوله‌های نفت و گاز مورد استفاده قرار می‌گیرند دارای کیفیت‌های GRB، 46X، 52X، 42X هستند.
• استاندارد ورق های اسیدشویی برای صنعت کشتی سازی نیز در کیفیت های GRA و NVA هستند.
• استاندارد ورق های تولیدی برای رینگ و شاسی خودرو نیز در کیفیت های SAPH 370 -SAPH 310 تا SAPH440 هستند.

استاندارد ساخت ورق اسیدشویی

ورق های اسیدشویی برای مصارف گوناگون ساخته می شوند. در ساخت این ورق ها استانداردهایی لحاظ می شود که در ادامه به آنها اشاره می کنیم:

• استاندارد: BS EN 10111 - گرید‌ها: DD11/DD12/DD13/DD14
• استاندارد: DIN 1614 - گریدها: StW24/ RRStW23/ USt23/ StW22
• استاندارد DIN با شماره (1614-2) StW 22: برای ساخت قطعات کشتی عادی
• استاندارد DIN با شماره (1614-2) StW 23: برای ساخت قطعات کشتی عمیق
• استاندارد DIN با شماره (1614-1) St 22/ St 23 /St 23: برای نورد مجدد

کارخانه‌های تولیدکننده ورق اسید‌شویی

در واقع از آنجایی که اسیدشویی یک فرآیند اعمال شده بر روی ورق‌های تولیدی نورد گرم است، باید کارخانه‌هایی که ورق گرم را تولید می‌کنند نام ببریم، فولاد مبارکه اصفهان، فولاد کاویان، فولاد اکسین خوزستان و مجتمع فولاد سبا از معروفترین و بزرگترین کارخانه‌های تولید ورق فولادی نورد گرم هستند.

سخن پایانی

هرجا که صحبت از ورق های تولید شده از نورد گرم شد، بدانید که پای اسیدشویی درمیان است و اگر این فرآیند نباشد، تقریبا می توان گفت که بسیاری از این مقاطع فولادی کارایی خود را از دست می دهند.

ما در این مطلب سعی نمودیم که به شما بگوییم که ورق اسیدشویی چیست؟ چه فرآیندی دارد، چگونه انجام می شود، چه اسیدهایی برای اینکار مناسب هستند، قیمت ورق های اسیدشویی شده چگونه محاسبه می گردد و در نهایت تلاشمان بر این بود که شما را با یکی دیگر از بخش های مهم در صنعت فلزات و آهن‌آلات آشنا کنیم.

قصد ما از ارائه‌ی مطالب در وب سایت همراه فلز این است که بتوانیم آگاهی افرادی که در این زمینه فعال هستند را بیش از پیش بالا ببریم.

گروه همراه فلز مفتخر است که شما را در زمینه ی انواع سوالاتی که در زمینه ی فلزات و خرید انواع فلز دارید همراهی نماید تا بلکه گامی مثبت در جهت رشد صنعت این مرز و بوم داشته باشیم.