ورق
لوله
قوطی و پروفیل
میلگرد
تیرآهن و مقاطع سنگین
اتصالات
نبشی، ناودانی، سپری
مش و شبکهها
مفتول و سیمها
مواد اولیه فولاد
ضایعات آهن
ورق گرم چیست؟ معرفی انواع ورق‌های گرم و بررسی مزایا و معایب آن‌ها
ورق گرم از معروف‌ترین و پرکاربردترین ورق‌های فولادی است که به روش نورد گرم و با عبور دادن از کوره‌هایی با درجه حرارت بسیار بالا تولید می‌شود. روش کلی ساخت این ورق‌ها دقیقاً نقطه مقابل فرآیند تولید ورق سرد است. به طور کلی نورد فلزات، با تغییر شمش‌های موجود و تبدیل آن به شکل محصول نهایی که ورق و میلگرد است، به وجود می‌آید. این فلزات بعد از تغییر نهایی شکل و برش توسط دستگاه‌های قیچی و اره به محصول موردنظر ما تبدیل شده و به انبار انتقال پیدا می‌کنند و بعد به بازار عرضه می‌شوند. حال با همراه ما باشید تا در این مقاله از وبلاگ همراه فلز شما را با ورق گرم و مراحل تولید آن آشنا کنیم. پس از مطالعه این مطلب، چنانچه قصد خرید محصولات فولادی اعم از ورق گرم را دارید، می‌توانید با کارشناسان مجموعه همراه فلز در ارتباط باشید و قیمت روز محصولات را استعلام بگیرید. همچنین برای آگاهی از لیست کارخانه‌های تولیدکننده ورق گرم و انتخاب محصول موردنظرتان بر روی لینک مربوطه کلیک کنید.
ویژگی‌های ورق گرم چیست؟
این ورق‌ها به طور کلی دارای دو نوع معمولی و صنعتی هستند که هر کدام از آلیاژهای متفاوتی ساخته شده‌اند و به همین سبب ویژگی‌های شیمیایی و مکانیکی متفاوتی از یکدیگر دارند. عموماً از روش نورد گرم برای فولادهایی استفاده می‌شود که نسبت به تغییرات شکل در روش نورد سرد و تحت فشار قرار گرفتن، بسیار مقاوم‌اند و تنها در مراحل نورد گرم می‌توانند ذوب شوند و بعد تغییر شکل پیدا کنند.
برای کم کردن ضخامت این ورق‌ها لازم است غلتک‌ها حرکات رفت و برگشتی داشته باشند. البته در این روش هزینه‌ها افزایش پیدا می‌کند. کیفیت فولاد نورد گرم، نسبت به فولاد نورد سرد پایین‌تر است. زیرا آن‌ها نواقصی مانند فلس یا گودرفتگی که نیاز به سمباده‌کشی دارد را روی سطح ورق به‌جا می‌گذارند. یکی از ویژگی‌های مهم ورق‌های گرم، مقاومت آن‌ها در برابر ضربه است. زیرا در مرحله نورد، کریستال‌های فولاد ابتدا خرد می‌شوند و بعد درهم تنیده شده و عناصر ناخالص آن به سطح می‌آید. این عملیات مقاومت و استحکام ورق‌ها را افزایش می‌دهد. ورق سیاه یا همان ورق‌های گرم دارای قابلیت جوشکاری و مقاومت بالا در برابر خستگی و تغییرات محیطی هستند.
۱۴ کاربرد ورق گرم
ورق‌های گرم به دلیل وزن سبک، استانداردهای تولید، مرغوبیت و یکنواختی در قیمت‌های ارزان آن‌ها در بازار، مقام نخست را در بین فرآیندهای تولیدی فولاد کسب کرده‌اند. به دلیل همین ویژگی‌های مطلوب، در بسیاری از مصارف و صنایع مورد استفاده قرار می‌گیرند که در ادامه با برخی از کاربردهای آن آشنا می‌شویم:
- کاربرد در تولید مواد اولیه پروفیل‌ها
- در تولید ماشین‌ها و سازه‌های بزرگ و ساخت مخزن‌های ویژه
- کاربرد در سازه‌های ساختمانی، پروفیل‌ها، لوله‌های انتقال نفت و گاز
- به عنوان ماده اولیه در ورق سرد و روش روکشی
- در روش مستقیم برای ساخت مخازن و بدنه ماشین‌آلات اتومبیل‌ها و کشتی‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- در روش غیر مستقیم در ساخت مقاطع فولادی مانند پروفیل‌های ساختمانی و صنعتی کاربرد دارد.
- کاربرد در ساخت انواع تانکر‌های مجهز به نشانگر‌های موجود در انواع کشتی‌ها
- کاربرد در صنایع کشتی‌سازی و انواع زیردریایی
- در صنعت ساختمان‌سازی و برج‌سازی
- کاربرد در استحکام بخشیدن به قسمت‌های مختلف خودرو مانند محافظ شاسی
- این نوع ورق‌ها بیشتر در قسمت‌هایی استفاده می‌شوند که نیازی به دقت زیاد در ابعاد نیست.
- این ورق‌ها به دلیل شکل‌پذیری بالا و مقرون‌به‌صرفه بودن، در بسیاری از شرکت‌های فلزکاری و فولادی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
- در مواقعی که تلرانس دقیق مورد اهمیت نباشد و قیمت نهایی مهم‌تر از دقت در محصول باشد، انتخاب مناسبی است.
- کاربرد در ساختار لوله‌ها و نرده‌های محافظ
انواع ورق گرم کدام‌اند؟ با ۱۱ مدل ورق گرم آشنا شوید
ورق‌های گرم (یا ورق‌های نورد گرم) انواع مختلفی دارند که هر کدام برای کاربردهای خاصی مورد استفاده قرار می‌گیرند. مهم‌ترین انواع ورق‌های گرم عبارتند از:
- ورق سیاه (ورق نورد گرم معمولی): این نوع ورق به دلیل فرآیند تولید در دماهای بالا، سطحی مات و تیره دارد. کاربردهای آن شامل ساخت‌وساز، تولید قطعات صنعتی، سازه‌های فلزی و مخازن است.
- ورق ST37: یکی از رایج‌ترین ورق‌های سیاه با مقاومت بالا در برابر ضربه و فشار است که در ساخت‌وساز و پروژه‌های عمرانی استفاده می‌شود.
- ورق ST52: این ورق با استحکام کششی بالاتر نسبت به ST37 تولید می‌شود و در ساخت قطعاتی که به مقاومت بالایی نیاز دارند مانند پل‌ها و سازه‌های سنگین استفاده می‌شود. برای اطلاع از قیمت ورق st52 به صفحه مربوط به آن در سایت همراه فلز مراجعه کنید.
- ورق A36: ورقی از فولاد کربنی که برای کاربردهای عمومی در ساختمان‌سازی و صنایع فلزی به کار می‌رود.
- ورق ضدسایش: این نوع ورق که از فولادهای آلیاژی خاصی ساخته می‌شود، مقاومت بسیار بالایی در برابر سایش، خراش و ضربه دارد. از ورق‌های ضدسایش در شرایطی که نیاز به مقاومت در برابر فرسایش و ضربات مداوم است، استفاده می‌شود، مانند ساخت ماشین‌آلات معدنی، لودرها، بیل‌های مکانیکی، تجهیزات صنعتی و نوار نقاله‌ها. این ورق‌ها با آلیاژهایی از جمله کربن، کروم و نیکل تقویت شده‌اند تا سختی و دوام آن‌ها را به حداکثر برسانند.
- ورق آجدار (ورق شطرنجی): این نوع ورق دارای سطحی با الگوهای برجسته (آج) است که معمولاً برای جلوگیری از لغزش در سطوح مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ مانند پلکان‌ها و کفپوش‌های صنعتی. اگر به دنبال اطلاعات دقیق‌تری درباره قیمت ورق آجدار هستید، می‌توانید جزئیات را در صفحه اختصاصی آن بررسی کنید.
- ورق اسیدشویی: ورقی که بعد از نورد گرم تحت فرآیند اسیدشویی قرار گرفته تا لایه‌های اکسید سطحی آن حذف شود. این ورق‌ها برای استفاده در فرآیندهای نورد سرد یا گالوانیزه شدن آماده می‌شوند.
- ورق گرم HB: دارای یک سطح فلس‌دار و در عرض‌های ۱۲۰۰ و ۱۲۵۰ و ضخامت حدود ۴ میلی‌متر هستند.
- ورق HC: این ورق‌ها در ضخامت‌های ۵ و ۶ میلی‌متری وجود دارند و عرض آن‌ها نیز در سایزهای ۱۳۰۰، ۱۳۵۰، ۱۴۰۰، ۱۴۵۰ موجود است.
- ورق سیاه رول‌شده: این ورق‌ها به صورت رول کویل با کلاف در ضخامت‌های ۵ تا ۱۵ میلی‌متر وجود دارند که در عرض‌های ۱۰۰، ۱۲۵، ۱۵۰ و ۲۰۰ سانتی‌متری و طول دلخواه تولید می‌شوند.
- ورق سیاه فابریک: به این نوع از ورق‌ها، ورق سیاه فابریک یا شیت می‌گویند که در ضخامت ۱۵ میلی‌متر و بیشتر از آن در بازار موجود است و در بعضی از ابعاد مانند ۶۰۰۰، ۲۰۰۰، ۱۲۵۰، ۱۰۰۰ و… در بازار کاربرد دارند.
برای اطلاع از قیمت ورق سیاه روی لینک مربوط کلیک کنید و جدول مربوط به آن را مشاهده کنید.
هر یک از این ورق‌ها با توجه به خواص مکانیکی و شیمیایی خود در صنایع مختلفی نظیر ساختمان‌سازی، صنایع خودروسازی، و تولید تجهیزات صنعتی کاربرد دارند.
۴ مزیت ورق گرم
این نوع از ورق‌آلات دارای مزایای زیر هستند:
- فرایند تولید ورق‌های گرم کوتاه‌تر و به همین سبب هزینه تولید پایین‌تری دارند و از نظر اقتصادی به‌صرفه هستند.
- ظاهری زیبا و منحصر‌به‌فرد دارند و لبه‌های آن‌ها گرد شده‌اند.
- داشتن مراحل ساده‌تر در تولید
- به تعداد بالا در بازار وجود دارند.
معایب ورق گرم چیست؟
علاوه بر تمامی مزایای گفته شده، این نوع از ورق‌ها دارای معایب و مشکلاتی هستند که به چند مورد از آن‌ها می‌پردازیم:
- سطح زبرتر و خشن‌تری نسبت به ورق‌های دیگر دارند.
- در شرایط مختلف مقاومت کمتری دارند.
- در فرایندهایی که دقت مورد اهمیت است، کاربرد کمتری دارند.
- از لحاظ زیبایی و کیفیت ظاهری سطح پایین‌تری نسبت به محصولات دیگر دارند و در پروژه‌هایی که انتظار سطح صاف و براق را دارند، به کار نمی‌آیند.
مراحل تولید ورق گرم
در اولین گام از مراحل تولید ورق گرم، شمش‌هایی از جنس فولاد که به شکل اسلب یا تختال هستند، وارد خط تولید نورد گرم شده و با افزایش دما تا ۱۱۰۰ درجه سانتی‌گراد، فرم منعطف و شکل‌پذیرتری به خود می‌گیرند و بعد از آن غلتک‌هایی از روی آن‌ها عبور کرده تا به ضخامت موردنظر خود برسند. در این مرحله باید توجه داشت که دما به صورت کاملا یکنواخت در سطح آن پخش شود تا این تغییر ضخامت به صورت درست و یکپارچه انجام بگیرد. این ورق‌ها به ورق سیاه معروف هستند، زیرا در فرآیند تولید تحت گرمادهی و خنک‌سازی قرار می‌گیرند و درنتیجه ظاهری مات و خشن پیدا می‌کنند که به همین دلیل با این نام شناخته می‌شوند. یکی دیگر از عوامل این نام‌گذاری، قرار گرفتن ورق‌ها در مجاورت اتمسفر است که سبب به وجود آمدن سطحی غیربراق در آن‌ها می‌شود.
برای اطلاع از قیمت روز ورق آجدار بر روی لینک مربوطه کلیک کنید.
یکی از مشکلات موجود در فرآیند نورد گرم، تشکیل اکسید آهن روی سطح فولاد است که به خاطر در معرض اکسیژن هوا قرار گرفتن به وجود می‌آید. روش‌های بسیاری برای حذف اکسیدهای آهن وجود دارد که بهترین انتخاب، اسیدشویی فولاد است که در این روش ورق‌های فولادی با اسید شستشو داده می‌شوند. این فرایند بدین گونه است که فولاد ابتدا در اسید غوطه‌ور می‌شود و بعد از این اتفاق، صفحات فولادی برای اینکه ناخالصی‌های روی سطح آن‌ها برطرف گردد، با آب خالص شستشو داده می‌شوند. در زیر تمامی مراحل را به طور مختصر بررسی می‌کنیم:
نورد گرم
در مرحله تختال، کوره به دمای ۱۲۰۰ تا ۱۲۵۰ درجه می‌رسد تا بعد از رسیدن به این دما، تمام عیب‌ها و مشکلات ساختاری ناشی از مرحله ریخته‌گری حذف شده و دیگر در آن به چشم نخورد.
نورد خشن
بعد از مرحله اول، تختال‌ها وارد قفسه‌های نورد خشن می‌شود و با استفاده از فشار آب موجود پوست‌زدایی شده که در این مرحله تا حدود ۷۵ درصد کاهش ضخامت پیدا می‌کنند. همین امر موجب افزایش پهنای آن‌ها می‌شود که توسط غلتک‌های عمودی کنترل و تنظیم خواهد شد.
جعبه کلاف
بعد از طی مراحل قبل، حالا تختال‌ها که به شکل ورق هستند، وارد قفسه‌های کلاف می‌شوند. این مرحله مابین مرحله نورد خشن و نورد نهایی قرار دارد که در پایان این مرحله با شکستن پوسته‌ها و یکسان‌سازی دمای ورق، موجب همگنی خواص آن و افزایش ظرفیت ورق می‌شود.
نورد نهایی
همانطور که گفتیم در طی مراحل قبل، ورق‌ها برای ورود به این مرحله که همان نورد نهایی است، آماده شده و پس از رسیدن به دمای مناسب، ورق‌ها از قفسه اول وارد و در پی آن وارد قفسه‌های بعدی می‌شوند که سرعت این عبور بین ۱۰ تا ۲۰ متر بر ثانیه است.
خنک کاری
پس از طی مراحل بالا، ورق‌ها باید در شرایط کنترل‌شده روی میز خنک‌کننده به دمای پایین‌تری برسند که این کاهش دما از ۸۵۰ درجه به ۵۸۰ درجه است.
کلاف پیچ
این قسمت آخرین مرحله تولید ورق‌هاست که دمای آن‌ها اندازه‌گیری شده و پس از کاهش دما و رسیدن به مطلوب‌ترین نقطه برای بارگیری آماده می‌شوند.
برای یک انتخاب هوشمندانه و مطمئن، همین حالا راهنمای خرید ورق فولادی در وبلاگ ما را مطالعه کنید و با نکات کلیدی خرید ورق‌های فولادی آشنا شوید!
تفاوت ورق گرم و سرد
ورق‌های گرم و سرد در عین شباهت‌های کوچکی که دارند، دارای تفاوت‌هایی نیز هستند که به آن‌ها می‌پردازیم:
- یکی از مهم‌ترین تفاوت‌ها، قیمت آنهاست. به این صورت که فرآیند تولید ورق سرد به مراتب پیچیده‌تر از مراحل ساخت ورق گرم است و همین امر موجب افزایش قیمت آن می‌شود.
- از لحاظ کاربرد با یکدیگر متفاوت هستند. به طور مثال ورق‌های سرد بیشتر در لوازم خانگی و مبلمان و قطعات خودرو مورد استفاده قرار می‌گیرند و یا علاوه بر کاربردهایی که از ورق‌های گرم تا به اینجا صحبت کردیم می‌توان به این مورد نیز اشاره کرد که در صنایعی که محصولات بزرگ‌تر نیاز به شکل‌دهی بیشتری دارند، ورق‌های گرم به کار می‌آیند.
- ورق‌های سرد به دلیل ساخته شدن در دستگاه تراش و ضخامت کم و بدون نیاز به حرارت‌دهی، انعطاف‌پذیری بالایی دارند و به همین سبب از این ورق‌ها در ساخت محصولات کوچک‌تر و با دوام بالاتر استفاده می‌کنند.
- یکی دیگر از تفاوت‌های این ورق‌ها این است که ورق‌های گرم در دمای بالاتر از ۱۰۰۰ درجه فارنهایت نیز تولید می‌شوند، اما ورق‌های سرد در دماهای معمولی مانند دمای اتاق به تولید می‌رسند.
- ورق‌های سرد اغلب برای کاهش ضخامت مورد استفاده قرار می‌گیرند و مقاومت و استحکام فلز را افزایش می‌دهند.
- ورق‌های سرد ابعاد دقیق‌تری نسبت به ورق‌های گرم دارند و اشکال آن‌ها محدودتر بوده است.
- ورق‌های گرم قابلیت انعطاف بالایی دارند و به اشکال مختلفی درمی‌آیند. در حالی که ورق‌های سرد شکل‌های محدودتری دارند و معمولاً به صورت مدور، مربع و مسطح در بازار پیدا می‌شوند.
هر محصولی بعد از تولید باید تمامی استانداردهای مربوط به آن مانند بسته‌بندی، لبه‌گیری، استاندارد بودن ابعاد ضخامت و غیره در آزمایشگاه‌های مخصوص بررسی شود و در پایان قبل از عرضه به بازار، تمامی موارد بالا از لحاظ کیفی نیز تایید شوند.
جایگاه ورق گرم در بازار فولاد ایران
ورق گرم یکی از پرکاربردترین محصولات فولادی در بازار ایران است که به دلیل خواص مکانیکی مناسب، شکل‌پذیری بالا و قیمت رقابتی، در صنایع مختلفی مانند ساختمان‌سازی، خودروسازی، تولید لوله و پروفیل، و سازه‌های فلزی سنگین استفاده می‌شود. در بازار داخلی، این محصول عمدتاً از سوی کارخانه‌هایی چون فولاد مبارکه، فولاد اکسین خوزستان، و فولاد کاویان تأمین می‌شود و بخش عمده‌ای از نیاز صنایع پایین‌دستی را پوشش می‌دهد. از نظر تجاری، نوسانات نرخ ارز، قیمت جهانی اسلب، و تقاضای فصلی در حوزه ساخت‌وساز، از مهم‌ترین عوامل تعیین‌کننده قیمت ورق گرم در ایران هستند. این محصول همچنین نقشی حیاتی در صادرات فولاد ایران دارد، به‌ویژه به کشورهای همسایه که متقاضی محصولات نورد گرم با کیفیت متوسط تا بالا هستند. برای آگاهی از قیمت روزانه انواع ورق گرم، مانند قیمت ورق اسیدشویی وبسایت همراه فلز مرجع مناسبی برای شماست.
با توجه به نکات گفته‌شده در این مقاله به این نتیجه می‌رسیم که هر محصول تولیدشده مزایا و معایبی دارد که ما باید با توجه به نیاز خود و اینکه در چه صنعت و در چه مصارفی قرار است از این محصول استفاده کنیم، بهترین انتخاب و به‌صرفه‌ترین آن را برگزینیم تا از افزایش هزینه‌ها و کاهش کیفیت کار جلوگیری کنیم. لذا در هر زمینه‌ای که نیاز به استفاده از ورق‌های گرم دارید، ابتدا از تمامی ویژگی‌های آن‌ها، انواع آن، قیمت‌ها و مدل‌های موجود آن در بازار اطلاعات کافی کسب کرده و بعد برای خرید اقدام نمایید. برای اطلاع دقیق‌تر از محصولات، قیمت ورق آهن و هرگونه سوال در خصوص ورق‌های گرم می‌توانید با کارشناسان ما در مجموعه همراه فلز تماس گرفته و ابهامات خود را برطرف نمایید.