لوله مانیسمان؛ بهترین گزینه برای پروژههای صنعتی و ساختمانی

لوله مانیسمان، نوعی لوله فولادی بدون درز است که سطح داخلی و خارجی آن کاملاً یکپارچه میباشد. برخلاف لولههای درزدار که از طریق خم کردن و جوش دادن ورقهای فولادی ساخته میشوند و دارای خط جوش هستند، لولههای مانیسمان از شمش فولادی با فرآیند کشش و نورد تولید میشوند. این ویژگی باعث میشود لولههای مانیسمان در برابر فشار، ضربه، دماهای بالا و تغییرات جوی مقاومت بسیار بالایی داشته باشند و گزینهای ایمن برای صنایع حساس به شمار آیند.
لوله مانیسمان برای نخستین بار در اواخر قرن ۱۹ میلادی در آلمان توسط برادران مانیسمان تولید شد و از آن زمان تاکنون به یکی از مهمترین انواع لولهها در صنایع مختلف تبدیل شده است. نام «مانیسمان» نیز از نام تولیدکنندگان آن گرفته شده است. امروزه انواع لوله مانیسمان در سایزها و ضخامتهای مختلف تولید و در صنایع گوناگون استفاده میشوند.
تفاوتهای اصلی بین لوله مانیسمان و لوله درزدار
مهمترین تفاوتهای این دو نوع لوله شامل مواد اولیه، روش ساخت، کاربرد و قیمت آنها است:
- مواد اولیه: لوله مانیسمان از شمش فولادی تولید میشود و هیچ درز یا جوشی ندارد، در حالی که لوله درزدار از ورق یا تسمه فولادی ساخته میشود و با جوش دادن طول ورق شکل میگیرد.
- روش ساخت: لوله مانیسمان با فرآیند کشش و نورد تولید میشود، اما لوله درزدار نیاز به خم کردن ورق و جوش دارد.
- کاربرد: وجود خط جوش در لولههای درزدار باعث کاهش مقاومت آنها در برابر فشار و تغییرات فیزیکی و شیمیایی میشود. در مقابل، لوله مانیسمان در شرایط سخت مقاوم است.
- قیمت: به دلیل مواد اولیه و فرآیند تولید پیچیدهتر، قیمت لوله مانیسمان گرانتر است.
مزایای لوله مانیسمان
لولههای مانیسمان به دلیل ساختار یکپارچه و مواد اولیه باکیفیت، مزایای متعددی دارند:
- طول عمر بالا و استحکام در برابر نیروهای خارجی و فشارهای وارده.
- مقاومت در برابر دماهای بالا، تغییرات جوی و فشار سیالات.
- کیفیت و شکل ثابت، وزن سبک و هزینههای پایین تعمیر و نگهداری در طولانیمدت.
- سهولت در اتصال لولهها بدون آسیب دیدن ساختار لوله.
- کاربرد گسترده در صنایعی که نیاز به لولههای مقاوم و ایمن دارند.

انواع لوله مانیسمان
لوله مانیسمان بر اساس جنس و رده دستهبندی میشود:
- لوله فولادی: برای انتقال آب، گاز، نفت و سایر سیالات کاربرد دارد.
- لوله ضخیم: بیشتر برای تولید قطعات صنعتی مانند فلنج، رینگ و قطعات خاص استفاده میشود.
- لوله استیل: از استنلس استیل ساخته شده و مناسب صنایع غذایی، دارویی و پتروشیمی است.
- رده لولهها: لولههای مانیسمان در ردههای 20، 40، 60، 80، 120 و 160 تولید میشوند که هر رده بر اساس قطر و ضخامت دارای وزن و کاربرد متفاوت است.
کاربردهای لوله مانیسمان
ویژگیهای منحصر به فرد لوله مانیسمان موجب شده که در صنایع متنوع کاربرد داشته باشد:
- صنایع نفت، گاز و پتروشیمی.
- صنایع غذایی و دارویی.
- صنایع دریایی و هوانوردی.
- خطوط انتقال بخار، نفت، گاز و اسید.
- سیستمهای هیدرولیک و آتشنشانی.
✅ پیشنهاد مطالعه: تفاوت لوله درزدار با لوله بدون درز چیست؟

مراحل تولید لوله مانیسمان
تولید لوله مانیسمان فرآیندی دقیق و پیچیده است که هر مرحله در کیفیت نهایی محصول نقش کلیدی دارد. این مراحل شامل آمادهسازی مواد اولیه، شکلدهی، کنترل کیفیت و بستهبندی نهایی میشود. به طور خلاصه، مراحل اصلی تولید به شرح زیر است:
- برش شمش فولادی: برش شمشها بر اساس سایز و قطر مورد نیاز برای تولید لوله.
- گرمادهی اولیه: قرار دادن شمش در کورههای قوسی با دمای بسیار بالا برای آمادهسازی جهت شکلدهی.
- سوراخکاری: ایجاد سوراخ اولیه در مرکز شمش با استفاده از دستگاه لخ پرس.
- گرمادهی مجدد: افزایش قابلیت کارپذیری فولاد با دستگاه اللنگاتور.
- شلیک سمبه: وارد کردن سمبهای به طول ۱۲ متر به داخل شمش برای شکلدهی اولیه لوله.
- تابگیری و صاف کردن: اصلاح هرگونه انحراف یا تاب در لولههای تولید شده.
- خارج کردن سمبه و فرمدهی انتها: آمادهسازی انتهای لوله به صورت کروی.
- کشش لوله: کشیدن لوله تا طولهای مختلف، که ممکن است به ۲۴ متر برسد.
- خنکسازی: استفاده از آب و فرآیندهای ویژه برای تثبیت شکل و ویژگیهای لوله.
- تست و کنترل کیفیت: بررسی دقیق با دستگاههای کامپیوتری برای اطمینان از کیفیت محصول.
- کونیک کردن سر و ته لوله: آمادهسازی لوله برای جوشکاری آسان و اتصال بهتر.
- سمبادهکاری و پولیش سطح: صاف و صیقلی کردن سطح لوله، به ویژه برای صادرات و جلوگیری از زنگزدگی.
- بستهبندی نهایی: بستهبندی لولهها با تسمه و آمادهسازی برای حمل و نقل و ارسال به مشتریان.

تولیدکنندگان لوله مانیسمان در ایران
تولید لوله مانیسمان در ایران محدود است و شرکتهای معتبر شامل:
- گروه ملی صنعتی فولاد ایران: تولید سالانه 1,435,000 تن فولاد و اولین تولیدکننده لوله و میلگرد در اهواز.
- کارخانه لوله ساوه: تولید لوله مانیسمان در کلاسهای سبک، متوسط و سنگین با استفاده از روش E.R.W.
- شرکت لوله مانیسمان کاوه ایرانیان: 20 سال تجربه، تولید مطابق استانداردهای بینالمللی و دریافت تأییدیه از سازمانهای آمریکایی و انگلیسی.
- شرکت لوله و نورد اهواز: تولید لولههای مانیسمان در 10 اندازه مختلف.
- شرکت فولاد صنعت: تولید لولههای مقاوم در برابر گرما، حرارت، فشار و مواد شیمیایی.
- شرکت پروفیل فولادی اصفهان: 30 سال تجربه در تولید فولاد و لوله بدون درز.
- شرکت لوله مانیسمان گستر اسفراین: تخصص در تولید لولههای مانیسمان برای پروژههای ساختمانی و صنعتی بزرگ.
باقی نیاز کشور به لوله مانیسمان عمدتا از کشورهای دیگر مانند چین تامین میشود. انتخاب بین لوله مانیسمان و لوله درزدار بستگی به نیاز پروژه، مقاومت مورد انتظار و بودجه دارد. برای اطلاع از لیست انواع لوله درزدار میتوانید به صفحه مربوطه مراجعه کنید.
ورق
لوله
قوطی و پروفیل
میلگرد
تیرآهن و مقاطع سنگین
اتصالات
نبشی، ناودانی، سپری
مش و شبکهها
مفتول و سیمها
مواد اولیه فولاد
ضایعات آهن