ورق
لوله
قوطی و پروفیل
میلگرد
تیرآهن و مقاطع سنگین
اتصالات
نبشی، ناودانی، سپری
مش و شبکهها
مفتول و سیمها
مواد اولیه فولاد
ضایعات آهن
در میان مقاطع فولادی، چهارپهلو صنعتی مثل یک قطعه شطرنج چندمنظوره عمل میکند: ساده اما استراتژیک، آماده برای ایفای نقش در پروژههای بزرگ و کوچک. این میلههای مربعی توپر، با استحکام و انعطافپذیری خود، در قلب صنایع و ساختوساز جای دارند و به مهندسان و صنعتگران اجازه میدهند ایدههایشان را با اطمینان به واقعیت تبدیل کنند. بیایید ببینیم چرا چهارپهلو اینقدر در دنیای صنعت و عمران ارزشمند است.
چهارپهلو چیست؟
چهارپهلو، میلهای فولادی با سطح مقطع مربعی است که از طریق نورد گرم یا سرد تولید میشود. برخلاف میلگردهای گرد که در ذهن بسیاری بهعنوان میلگرد شناخته میشوند، چهارپهلو به دلیل شکل مربعیاش گاهی بهعنوان پروفیل چهارپهلو شناخته میشود، هرچند در استانداردهای صنعتی به آن میلگرد چهارگوش (Square Bar) هم میگویند. این محصول به دلیل شکل هندسی خاص، استحکام بالا و قابلیت ماشینکاری، در کاربردهای متنوعی از ساختوساز تا تولید قطعات ظریف صنعتی میدرخشد.
انواع چهارپهلو
چهارپهلوها بر اساس روش تولید، جنس و پرداخت سطح در دستههای مختلفی عرضه میشوند:
1. بر اساس پرداخت سطح و شکل ظاهری
چهارپهلو معمولی (نرمال): تولیدشده با نورد گرم، با سطحی زبر و تیره. دقت ابعادی کمتر (تلرانس ±0.5 میلیمتر) و مناسب برای کاربردهای عمومی مثل ساخت یراقآلات، گل نرده و پیچهای صنعتی.
چهارپهلو ترانس: با نورد سرد یا ماشینکاری، سطحی صیقلی و براق با دقت بالا (تلرانس ±0.1 میلیمتر). ایدهآل برای قطعات ظریف مثل خارهای فولادی، مغزی کلیدها و تزئینات لوکس مانند فرفورژه.
چهارپهلو کنگرهای یا تابیده: دارای طرحهای منظم (کنگره) یا پیچخوردگی برای کاربردهای تزئینی، مثل نردههای دکوراتیو یا عناصر معماری.
2. بر اساس جنس
فولادی: شامل گریدهای ST37، ST44 و ST52، با مقاومت کششی 370 تا 520 مگاپاسکال، مناسب برای سازههای عمومی و صنعتی.
آلیاژی: مانند CK45، 1018 یا 4130، با افزودن عناصری مثل کروم یا مولیبدن برای افزایش مقاومت در برابر سایش یا خوردگی.
استیل، آلومینیوم، برنج، برنز یا مس: برای کاربردهای خاص مثل صنایع غذایی (استیل)، هوافضا (آلومینیوم) یا تزئینی (برنج).
مثال کاربردی: در یک پروژه ساختمانی، چهارپهلو ST37 سایز 20 میلیمتر برای مهاربندهای اسکلت فلزی استفاده شد. این انتخاب، ضمن کاهش هزینهها نسبت به پروفیلهای پیچیدهتر، پایداری سازه را تضمین کرد.
ابعاد و وزن چهارپهلو یا چهارگوش
چهارپهلوها در سایزهای 3 تا 120 میلیمتر (ضلع مربع) و طولهای 3 تا 12 متر (معمولاً 6 متر) تولید میشوند. وزن آنها بر اساس چگالی فولاد (7.85 kg/dm³) محاسبه میشود. برای مثال:
- سایز 10 میلیمتر: 0.785 کیلوگرم در متر
- سایز 30 میلیمتر: 7.06 کیلوگرم در متر
- سایز 80 میلیمتر: 50.2 کیلوگرم در متر
نکته استاندارد: طبق استاندارد ملی ایران (INSO 1797-2)، سطح مقطع باید کاملاً مربعی باشد و اختلاف اضلاع (لوزی شدن) نباید بیش از 75% تلرانس مجاز باشد. انحنای طولی نیز محدود به مقادیر استاندارد است.
محاسبه وزن: وزن = (ضلع × ضلع × طول × 7.85) ÷ 1000 (کیلوگرم). مثلاً یک شاخه 6 متری سایز 20 میلیمتر حدود 18.84 کیلوگرم وزن دارد.
کاربردهای ویژه چهارگوش
چهارگوش به دلیل شکل مربعی و پایداری ساختاری، در صنایع مختلف کاربردهای منحصربهفردی دارد:
- ساختوساز: برای مهاربندها، ستونهای کوچک و قابهای فلزی در سولهها یا انبارها.
- صنایع تولیدی: تولید شفت، رولپلاک، پیچ لنگر، چرخدنده و اتصالات هیدرولیک.
- مبلمان و دکوراسیون: پایههای میز، صندلی یا نردههای تزئینی (بهویژه نوع ترانس یا کنگرهای).
- صنایع پیشرفته: در ماشینهای CNC، قالبسازی و ابزار دقیق (مثل خار چهارپهلو 2×2 میلیمتر برای انتقال نیرو).
تفاوت چهارپهلو با سایر مقاطع
- نسبت به میلگرد گرد: چهارپهلو به دلیل سطح مقطع مربعی، پایداری بیشتری در برابر لغزش و پیچش دارد و برای کاربردهای تزئینی یا باربری مناسبتر است.
- نسبت به پروفیلهای توخالی: چهارپهلو توپر است، بنابراین وزن و استحکام بیشتری دارد (مثلاً 3 برابر پروفیل توخالی مشابه در باربری)، اما گرانتر و سنگینتر است.
- نسبت به چهارپهلو استیل یا آلومینیومی: نوع فولادی اقتصادیتر (تا 50% ارزانتر) است، اما در محیطهای مرطوب نیاز به پوشش ضدزنگ دارد.
مزایای چهارگوش
- استحکام و پایداری: شکل مربعی، مقاومت بالایی در برابر نیروهای برشی و پیچشی فراهم میکند.
- شکلپذیری و ماشینکاری: مناسب برای جوشکاری، برش و تراشکاری، بهویژه در نوع ترانس.
- تنوع کاربرد: از سازههای سنگین تا قطعات ظریف، چهارپهلو همهجا کارآمد است.
- مقاومت در برابر سایش: بهویژه در گریدهای آلیاژی مثل 1045 یا 4130.
- هزینه مناسب: چهارپهلوهای فولادی ST37 نسبت به گزینههای استیل یا آلیاژی، اقتصادیتر هستند.
فرآیند تولید
نورد گرم: شمش فولادی تا دمای 1100 درجه سانتیگراد گرم شده و از غلتکهای متوالی عبور میکند تا به شکل مربعی درآید. سطح نهایی زبر و تیره است، اما استحکام بالایی دارد.
نورد سرد: برای چهارپهلوهای ترانس، فولاد در دمای محیط نورد شده و سپس پولیش یا سنگزنی میشود تا سطحی صاف و دقیق ایجاد شود.
ماشینکاری: در چهارپهلوهای ترانس، فرآیندهای اضافی مثل سنگزنی یا پولیش دوبل برای دقت بالاتر انجام میشود.
کارخانههای ایرانی: کارخانههایی مثل فول ترانس (ترانس)، نورد فولاد نوین متین (فولادی) و هادی فولاد ایرانیان (آلیاژی) از تولیدکنندگان مطرح هستند که محصولاتشان با استانداردهای جهانی همخوانی دارد.
خرید چهارگوش و چهارپهلو از همراهفلز
چهارپهلو مثل یک ابزار دقیق و قدرتمند است که میتواند پایهای محکم برای سازهها یا جزئیات ظریف قطعات شما باشد. با تنوع در سایز (3 تا 120 میلیمتر)، جنس (فولادی تا استیل) و روش تولید (نورد گرم تا ترانس)، این محصول به شما امکان میدهد پروژههایتان را با دقت، استحکام و صرفه اقتصادی پیش ببرید. چه در حال ساخت یک پل باشید، چه طراحی یک قطعه CNC، میتوانید با کارشناسان همراهفلز تماس بگیرید تا هم مشاوره دریافت کنید و هم بتوانید بهترین مقاطع را خریداری کنید.