فرآیند تولید و ساخت ورق سیاه

همانطور که در مقالات پیش در وب سایت همراه فلز اشاره کردیم، ورق سیاه یکی از مهم ترین و پرکاربرد ترین انواع ورق آلات صنعتی است که در خودروسازی، کشتی سازی و همچنین صنایع مرتبط با ساختمان سازی از آن بسیار استفاده می شود. اهمیت بالا و جایگاه ویژه این محصول در صنعت باعث شده است تا صنعت گران به سمت تولید داخلی این ورق گام بردارند، به گونه ای که در حال حاضر شاهد این هستیم که کارخانه های معتبری نظیر کارخانه فولاد مبارکه اصفهان هر روزه در حال تولید رول هایی از این محصول است، در این مطلب از وب سایت همراه فلز قصد داریم به صورت ویژه به توضیحاتی در خصوص نحوه تولید ورق سیاه و استانداردهای لازم برای تولید آن بپردازیم. اگر برای شما هم جالب است بدانید که ورق سیاه چگونه تولید می شود با ما تا انتهای این مطلب همراه باشید. 

✅در صورت تمایل به ثبت سفارش، مشاوره و خرید و استعلام قیمت ورق سیاه، از بنگاه هم راه فلز، با کارشناسان فروش ما تماس بگیرید. 

 

مراحل تولید ورق سیاه در کارخانه ها 

قبل از اینکه به مراحل تولید ورق سیاه بپردازیم باری دیگر به صورت کلی به 2 روش اصلی تولید ورق آلات صنعتی اشاره می کنیم:  

• روش نورد گرم 
• روش نورد سرد 

 

"به ورق هایی که با روش نورد سرد تولید می شوند ورق روغنی و به ورق هایی که با روش نورد گرم تولید می گردند ورق سیاه گفته می شود. نوع تولید ورق سیاه است که موجب شده است تا گاها به ورق سیاه ورق نورد گرم هم بگویند. 

مواد خامی که در تولید ورق سیاه از آنها استفاده می شوند معمولا در دمای بسیار بالایی ذوب شده و شکل دهی می شوند، به همین علت است که معمولا ورق های سیاه تولید شده پس از عملیات ذوب و شکل دهی به صورت مات و سیاه رنگ در می آید." 

ورق سیاه معمولا در دو کلاس معمولی با استاندارد 37ST و صنعتی با استاندارد 52ST تولید می شود دو فولاد از نوع ۳۶A و نوع ۱۰۱۱A مواد اولیه ورق سیاه هستند که مدل اول قابلیت جوشکاری بهتری دارد و مدل دوم دارای استحکام بیشتری است. 

پیش از آغاز فرآیند تولید ورق سیاه، ابتدا باید تختال ها تولید شوند. به قطعات مستطیل شکل فولادی که معمولا در ابعاد 650 میلی متر عرض و 2000 میلی متر طول و 200 میلی متر ضخامت تولید می شوند، تختال یا اسلب می گویند. تختال ها به محصولات نیمه آماده فولادی نیز شهرت دارند. حال که دانستید تختال چیست برمی گردیم به نحوه تولید ورق سیاه و جزئیات اینکه در هر مرحله چه اتفاق هایی می افتد. 

✅ این مقاله جذاب را بخوانید: ورق سیاه چیست؟ 10 نکته جالب در مورد ورق ST37  

 

 

آشنایی با 5 مرحله مختلف تولید ورق سیاه 

مرحله 1: حرارت دادن تختال ها 

اگر تختال ها نباشند نخستین مرحله تولید ورق سیاه به تولید تختال ها اختصاص می یابد اما اگر کارخانه تولید کننده از قبل تختا های فولادی را آماده داشته باشد نخستین مرحله حرارت دادن تختال هاست. 

نخستین گام در تولید ورق سیاه در کارخانه های بزرگ این است که تختال های نیمه ساخته یا نیمه آماده را در کوره ای تحت دمای بسیار بالا قرار داده و حرارت می دهند. حرارت در این مرحله بین 1200 تا 1250 درجه سانتی گراد است. در این مرحله کلیه عناصر آلیاژ تختال حرارت دیده و نواقص ساختاری آنها برطرف می گردد. کنترل دما در این مرحله بسیار حائز اهمیت است، چرا که دمای پایین میتواند پروسه ایجاد رسوب را در تختال دوچندان کرده و از کیفیت و مقاومت ورق سیاه نهایی بکاهد. 

پس از مرحله حرارت دیدن، تختال های حرارت دیده از کوره بیرون آورده می شوند. در این هنگام خواهید دید که روی سطح تختال های حرارت دیده یک لایه اکسیدی تشکیل شده است. این لایه اکسیدی یا اصطلاحا پوسته اکسیدی نباید روی سطح نختال باقی بماند و قطعا باید طی عملیات پوسته شویی از سطح تختال پاک شود. 

مرحله 2: پوسته شویی 

در بخش قبل گفتیم که لایه اکسیدی روی تختال ها باید از روی سطح آنها پاک شود. به همین جهت تختال ها در این مرحله با آبی تحت فشار بسیار بالا شسته می شوند. شسته شدن تختال ها قطعا حرارت آنها را کاهش می دهد اما چیزی که مهتر است این است که باید پوسته اسیدی از روی سطح تختال ها حذف گردد تا در استحکام آنها خللی ایجاد نشود. 

مرحله 3: نورد خشن 

نورد خشن یا نورد و آنیل مرحله ای است که در آن تختال های فولادی حرارت دیده و پوسته شویی شده، بین دو غلتک بزرگ قرار می گیرند. غلتک ها آنقدر روی تختال ها حرکت می کنند تا ورق های فولادی نازک و نازک تر شوند. این کار تا جایی ادامه پیدا می کند که ورق سیاه نهایی به ضخامت و سختی مورد نیاز مشتری ها برسد. در نظر داشته باشید که ممکن است در حین نورد خشن ورق ها مجدد حرارت داده شده یا اصطلاحا بازپخت شوند. این مرحله یکی از مهم ترین مراحل تولید ورق سیاه تلقی می شود چرا که طول و عرض و ضخامت ورق در این مرحله قابل تنظیم شدن است. هرچقدر ورق بیشتر نازک شود، عرض آن بیشتر می شود. 

مرحله 4: خنک کاری ورق 

در این مرحله ورق هایی که دمایشان حدودا 850 درجه است روی یک سطح خنک قرار می گرند تا دمای آنها تا حدودا 580 درجه کاهش پیدا کرده و خنک شود. پس از خنک کاری ورق ها آماده می شوند تا به واحد کلاف پیچی کارخانه منتقل شوند. 

البته پیش از کلاف پیچی تست های کنترل کیفیت و تست های مقاومت کششی و .. در واحد های کنترل کیفیت کارخانه ها انجام می شود. 

مرحله 5: کلاف پیچی  

با توجه به اینکه حمل و نقل ورق ها به صورت کلاف شده راحت تر است معمولا پس از خنک کاری ورق های سیاه برای کلاف پیچی آماده می شوند. در این مرحله ورق های خنک شده توسط دستگاه های کلاف پیچ به صورت کلاف شده در می آیند و آماده بسته بندی و فروش می شوند. 

مراحل فوق خلاصه ای از نحوه تولید ورق سیاه در کارخانه های تولید کننده بود که بیان کردیم. در ادامه به معرفی مهمترین کارخانه های تولید کننده ورق سیاه در ایران می پردازیم. 

✅ برای اطلاع از مزایا و معایب ورق سیاه روی لینک کلید کنید و مقاله آن را مطالعه بفرمایید.

 

 

استانداردهای تولید ورق سیاه 

همانطور که در بالاتر نیز اشاره کریدم ورق سیاه در دو نوع معمولی و صنعتی تولید می گردد که هر یک از این انواع از استانداردهای از پیش تعیین شده ای تبعیت می کنند. 

ورق سیاه صنعتی معمولا در بازار با نام و کد تجاری ST37 عرضه می گردد که در صنعت ساختمان سازی به خصوص تولید سوله ها و در سد سازی کاربرد فراوان دارد. ورق سیاه معمولی نیز عموما در بازار با کدهای مختلفی اعمم از : A516-GR60,70 و A285-GR C و A283-GR C و ST52 شناخته می شوند. 

برای تولید انواع ورق سیاه از لحاظ فیزیکی نیز ابعاد استانداردی تعریف شده است که به شرح زیر است: 

عرض ورق های سیاه رول معمولا در محدوده اعداد 100، 125، 150 و 200 سانتیمتر تعریف شده است. 

ابعاد استاندارد برای تولید ورق سیاه نوع صفحه ای نیز به شرح زیر است:  

• 2000*1000 mm 
• 2500*1250 mm 
• 6000*1000 mm 
• 6000*1500 mm 
• 6000*2000 mm 
• 12000*2000 mm 

گفتنی است ابعاد ذکر شده در کارخانه های تولید کننده مرسوم تر هستند اما کارخانه ها معمولا این قابلیت را دارند تا ورق سیاه مورد نظر مشتری را در هر ابعادی که بخواهد به صورت سفارشی تولید کنند. 

 

 

مهمترین کارخانه های تولید کننده ورق سیاه 

تا به این لحظه به مرور مراحل تولید ورق سیاه پرداختیم در ادامه به معرفی مهم ترین کارخانه های تولید کننده ورق سیاه اشاره ای کوتاه می کنیم: 

در کارخانه ها معمولا ورق سیاه را به دو روش نورد گرم پیوسته و نورد گرم نا پیوسته تولید می کنند. پیوسته یا ناپیوسته بودن روش تولید، میزان نرمی و سختی و مقدار کربن استفاده شده در ترکیبات ورق در کارخانه جات مختلف متفاوت است.  

• کارخانه فولاد مبارکه اصفهان (در این کارخانه ورق سیاه با روش نورد گرم ناپیوسته ساخته می شود.) 
• کارخانه فولاد کاویان 
• کارخانه فولاد اکسین اهواز 
• مجتمع فولاد گیلان 

ورق سیاه در هر یک از کارخانه های نام برده به دو صورت رول و کلاف (شیت) تولید می شود. از ورق گرم رول عموماً برای مصارفی نظیر ساخت چهارچوب درب و پنجره های فلزی، لوله های گاز، لوله های آب، ستون ها و گاردریل استفاده می شود. 

برای کسب اطلاعات بیشتر و خرید محصول از هر یک از کارخانه های نام برده می توانید با کارشناسان فروش همراه فلز ارتباط برقرار نمایید. 

 

 

 ✅ مقاله پیشنهادی: 10 عامل موثر و تعیین کننده در قیمت روز ورق سیاه در بازار  

 

 

جمع بندی  

در این مقاله از وب سایت همراه فلز سعی کردیم به صورت کامل و جامع اما با زبانی ساده و روان مراحل تولید ورق سیاه را برای شما توضیح دهیم. علاوه بر مراحل تولید ورق سیاه به مهم ترین کارخانه های تولیدکننده این محصول در ایران و استانداردهای تولید آن نیز اشاره کردیم. ورق های سیاه آنقدر پرکاربرد هستند که رد پایشان را در هر جا و مکانی می توان یافت. به عنوان مثال همان خودرویی که سوار می شوید بدنه اش از ورق سیاه تولید شده است یا سوله هایی که در ساختمان سازی ها بسیار دیده اید یا انواع لوله ها و پروفیل های صنعتی، همه و همه از انواع ورق سیاه در ضخامت های مختلف تولید شده اند. در صنایع دیگری نظیر سد سازی یا تولید مخازن نفتی و آبی در پالایشگاه ها، در ساخت و ساز های عمرانی باز هم ورق سیاه کاربرد ویژه ای دارد. 

بهترین کارخانه تولید کننده ورق سیاه در ایران کارخانه فولاد مبارکه اصفهان است که توانسته است ورق هایی با کیفیت و مطابق با استانداردهای جهانی تولید نماید. طبیعاتا برند بودن یک کارخانه باعث می شود تا قیمت تمام شده محصولات آن واحد تولیدی نیز نسبت به دیگر کارخانه ها اندکی بالاتر باشد. البته صرفا کارخانه تولید کننده تعیین کننده قیمت یک محصول نیست بلکه بی شک عوامل دیگری نظیر نرخ ارز و تورم هم روی قیمت تمام شده محصولات پرکاربردی نظیر انواع ورق آلات صنعتی تاثیرگذار هستند. 

شما کاربران گرامی می توانید برای خرید و استعلام قیمت روز انواع ورق آلات صنعتی به خصوص ورق سیاه در هر لحظه از شبانه روز به وب سایت همراه فلز مراجعه کنید . ضمن تشکر از همراهی شما تا به این بخش از مقاله، منتظر ارائه نظرات، انتقادات و پیشنهادات سازنده شما کاربران عزیز هستیم.